#7 Gespreid leren, een ‘oude wijsheid’

Waarschijnlijk heb je al van gespreid leren gehoord, of pas je hem zelfs toe, namelijk: je kunt beter 3 x 10 minuten leren, dan 1 x 30 minuten. Waar is dat op gebaseerd? Als je lekker bezig bent/in je flow zit, dan bereik je een half uur toch veel meer? Nee dat is niet zo! Je onthoud door spreiding simpelweg meer en je houd de kennis langer vast. Dat komt onder andere doordat tussen de herhalingen door, ons brein nog aan het verwerken is. We worden zelfs slimmer in onze slaap. 

Deze lessen komen voort uit misschien wel een van de oudste experimenten op het gebied van studievaardigheden, uitgevoerd door Herman Ebbinghaus (1885!). Hij merkte dat mensen nieuw geleerde dingen goed kunnen onthouden, maar dat ze die nieuwe informatie na verloop van tijd (deels) weer vergeten. De snelheid waarmee je vergeet is het grootste in de eerste 20-60 minuten, zo ontdekte hij. Na een dag ben je al zo’n 30-50% vergeten. De snelheid van vergeten neemt daarna af, maar gaat gestaag door. Na een maand weet je nog maar 20% van wat je leerde. Dit kun je zien aan de blauwe lijn in de afbeelding.

Uit dit experiment blijkt ook dat de snelheid en mate van vergeten minder wordt na een herhaling. Je vergeet nog wel, maar minder dan de eerste keer. Hoe vaker je herhaalt, hoe sterker dit effect. Dit kun je zien in het patroon van de roze lijnen in de afbeelding. Op deze manier kun je een aanzienlijke leerwinst behalen (65%) en houd je de kennis ook nog eens langer vast.

Veel leerlingen zullen dat laatste niet zo belangrijk vinden want zij ‘leren om te vergeten’. Even stampen (of strijden), cijfer halen en een dag later ben je vergeten wat je hebt geleerd. Is dat nou zo erg? Voor de korte termijn niet, maar voor de langere termijn is het niet handig.  De meeste lesstof of kennis stapelt zich namelijk op. Een concreet voorbeeld is natuurlijk het eindexamen waarvoor je àlle lesstof moet kennen. Maar ook bij een toets mag een docent kennis van eerdere toetsen als bekend veronderstellen. 

Gespreid leren is een oude wijsheid waar best wat op aan te merken valt. Vermoeidheid, relevantie, interesse enzovoorts kunnen een negatieve invloed op het onthouden hebben. Hoe vaak je ook herhaalt. Nieuwe informatie aan het begin of aan het einde onthoud je beter dan middenin. Persoonlijke verschillen maken dat de een makkelijker leert of onthoudt dan de ander. Als je voorkennis hebt, dan onthoud je beter. 

Waarom zeggen we dan nog steeds dat gespreid leren goed werkt? Dat kunnen we verklaren aan de hand van de nieuwst inzichten in ons brein. Een theorie is dat de verbindingen in ons brein sterker worden door herhaling. Een andere verklaring is dat die verbindingen sterker worden doordat we op verschillende manieren herhalen, zoals lezen, oefenen, meedoen in de les en uitlegvideo. En we weten dus dat ons brein informatie verwerkt en ordent in onze slaap. Dit is bijvoorbeeld aangetoond met een onderzoek onder studenten die woordjes moesten leren. De ene groep leerde op dezelfde dag om 9:00 en 21:00 uur. De andere groep om 21:00 en de volgende dag om 9:00 uur. Tijdens twee toetsen  een week en zes maanden later scoorde de tweede groep – dus met nachtrust – beter (Mazza et all, 2016).

Je onthoudt dus beter en langer door het leren te spreiden. Dus beter 3 x 10 minuten dan 1 x 30 minuten. En als je dat uitrekent dan blijkt dat deze effectieve leermethode je niet eens extra tijd kost. Het vergt misschien wat meer planning en organisatie. In de volgende blog lees je over het effect van afwisselend leren en krijg je tips om dit toe te passen.

Reageren?
FWegerif@Guido.nl.

Ps: wil je meer weten over die andere effectieve methode ‘Zelftoetsing’? Lees dan blog #5 (‘Lesstof uit je hoofd halen’)

Dunlosky, J., Rawson, K. A., Marsh, E. J., Nathan, N. J., & Willingham, D. T. (2013). Improving Students’ Learning with Effective Learning Techniques: Promising Directions from Cognitive and Educational Psychology. Psychological Science in the Public Interest, 14(1), 4-58.

Mazza, S., Gerbier, E., Gustin, M. P., Kasikci, Z., Koenig, O., Toppino, T. C. & Magnin, M. (2016). Relearn faster and retain longer: Along with practice, sleep makes perfect. Psychological Science, 27(10), 1321-1330.